Πού κατέληξε η Επανάσταση στην Κρήτη;
Η Επανάσταση στην Κρήτη, αν και δεν κατέληξε στην ενσωμάτωση της νήσου στο ελληνικό κράτος που ιδρύθηκε ως αποτέλεσμα της Ελληνικής Επανάστασης
- συνέβαλε στην εμπέδωση της εθνικής συνείδησης των χριστιανών Κρητών ως Ελλήνων, που απέβλεπαν πλέον στο ελληνικό έθνος-κράτος
- αποτέλεσε την ουσιαστική απαρχή μιας σειράς επαναστάσεων στο νησί, που κατέληξαν στο αυτόνομο καθεστώς της Κρητικής Πολιτείας (1898), και εντέλει στην ένωση με την Ελλάδα (1913)
- συνέβαλε στην αλλαγή των δημογραφικών δεδομένων του νησιού και σηματοδότησε την απαρχή της συρρίκνωσης του μουσουλμανικού πληθυσμού και της επικράτησης του χριστιανικού στοιχείου
- συνέβαλε στην αλλαγή των οικονομικών δεδομένων, ιδιαίτερα με την απαρχή της αύξησης της γαιοκτησίας των χριστιανών
- αποτέλεσε το πρώτο εργαστήρι για τη συγκρότηση πολιτικής οργάνωσης στο νησί από τους χριστιανούς κατοίκους του, θεσμών ανταγωνιστικών προς αυτούς της οθωμανικής κυριαρχίας
- σηματοδότησε την απαρχή της εμπλοκής του διεθνούς παράγοντα με νέους όρους, και, συμπεριλαμβάνοντας την Κρήτη στο κίνημα του φιλελληνισμού, την απαρχή του ενδιαφέροντος της διεθνούς κοινής γνώμης για αυτό που ονομάστηκε Κρητικό Ζήτημα και το οποίο λύθηκε οριστικά στις αρχές του 20ου αιώνα.
